در اینجا می خواهیم به بررسی انواع کمپرسور کولر گازی بپردازیم و شما را با انها اشنا کنیم پس اگر مایلید در این مورد بدانید با ما همراه باشید.کمپرسور کولر گازی یا موتور کولر گازی یکی از مهم ترین اجزا تشکیل دهنده ی یک کولر گازی است. کمپرسور به همراه کندانسور در بیرون از محیط تهویه شونده، یعنی در یونیت خارجی دستگاه کولر گازی، نصب می شوند. کمپرسور وظیفه افزایش فشار و دما را بر عهده دارد. همچنین، وظیفه ی گردش مبرد (گاز) در مدار سیستم را نیز دارد. در واقع، کمپرسور، گاز کولر را از اواپراتور (یا تبخیر کننده) مکش و با متراکم کردن گاز، آن را به سمت کندانسور (یا چگالنده) ارسال می کند. هنگام خرید کولر گازی، باید به نوع کمپرسور توجه شود. بسته به شرایط آب و هوای، انواع مختلفی از کمپرسورها در بازار موجود است که با توجه به منطقه جغرافیایی و نوع آب و هوای آن منطقه، باید مدل مناسب آن را انتخاب و استفاده کرد. به عنوان مثال، کولر گازی با کمپرسور روتاری معمولی برای مناطق جنوبی ایران که آب و هوایی گرم و مرطوب دارند، اصلا مناسب نیست و عمر مفید این دستگاه در آن شرایط آب و هوایی کاهش می یابد.
کمپرسور کولر گازی چیست و چه وظیفه ای دارد ؟
سیستم های خنک کننده و کولر گازی از اجزایی دقیق و مختلف تشکیل شده است که پروسه و نتیجه نهایی همه اجزاء تشکیل شده ایجاد و راحتی و خنک کنندگی فضای مورد نظر شما می باشد. هر بخشی از یک کولرگازی وظیفه و اهمیتی دارد اما برخی از این قطعات مستلزم توجه ویژه ای هستند ، یکی از این قطعات کمپرسور یک دستگاه است که اساسا قلب یک کولر گازی محسوب می شوند. یک سیستم تهویه مطبوع بدون کمپرسور نمی تواند کار کند چون وظیفه اصلی یک کمپرسور کمپرس و متراکم کردن گاز مبرد می باشد، توجه به قدرت و ساختار آن بسیار مهم و حیاطی است چون وجود یک کمپرسور بی کیفیت سیکل خنک کنندگی کمتر را در پی خواهد داشت.
شرایط آب و هوایی کمپرسور ها
شرایط کارکرد محیطی کمپرسور کولر گازی با توجه به محلی که قرار است در آن فعالیت کنند بسیار مهم است به طور یک قاعده کلی کمپرسور های تولید شده از نظر شرایط آب و هوایی به دو دسته T1 و T3 تقسیم بندی می شوند. شرایط آب و هوایی T1 به مناطقی معتدل و نیمه معتدل و کوهستانی اطلاق می شود که شرایط دما بیشتر از 30 درجه سانتی گراد می باشد که لازم به ذکر است فعالیت کمپرسورهای T1 در شرایط و منطقه هایی که بیشتر از 35 درجه سانتی گراد باشند اصطلاحا اورلود و از فعالیت حد باز می ایستد. شرایط آب و هوایی T3 به شرایط و مناطقی اطلاق می شود که بسیار گرم سیر و استوایی هستند ، در این حالت کمپروسور می تواند تا 60 درجه سانتی گراد گرمای محیط را تحمل و به عملکرد خود ادامه دهند. لازم به ذکر است هیچ گاه از کمپرسورهایی که با شرایط آب و هوایی شما مطابقت ندارد خریداری و استفاده نکنید چون با این کار از هدر رفتن پول خود جلوگیری خواهید کرد.
خراب شدن کمپرسور کولرگازی
- به طور کلی هرگاه یک کمپرسور کولر گازی در طی یک فصل پر فعالیت تحت فشار زیادی قرار گیرد به صورت تدریجی ساقط می شود. از دیگر عوامل خراب شدن کمپرسورها می توان به میران انرژی که به کمپرسور می رسد توجه کرد، تجربه نشان داده است اگر مقدار انرژی کمتر باشد فعالیت کمپرسور سست و اگر زیاد باشد موجب آسیب به کمپرسور خواهد شد.
- از عوامل دیگر خراب شدن کمپرسورها می توان به تحت فشار بودن کمپرسور کولر گازی ها در شرایط غیر استاندارد اشاره کرد که می توان به نامناسب بودن قرارگیری کندانسور در فضای بیرون به نحوی که مجموعه کندانسور عملکرد تخلیه هوای گرم را به خوبی انجام ندهد و یا خطوط ارسال مبرد دچار خم شدن شده باشد.
- عواملی همچون کثیف بودن روغن گاز مبرد می تواند از دلایل دیگر خرابی کمپرسور باشد، لذا خواهشمندیم همیشه مراکز اتصال لوله ها به کمپرسور را برسی کنید و محل اتصال حتما باید توسط متخصصین برسی شود تا میزان مبرد موجود در دستگاه و روغن آن برسی شود.
خراب شدن کمپرسور کولرگازی
تفاوت کمپرسور اینورتر و معمولی در کولر گازی
طی سال های اخیر استفاده از کولرهای گازی اینورتر رواج یافته و افراد زیادی ترجیح می دهند از کولرهای گازی اینورتر استفاده کنند تا هزینه ی برق کمتری بپردازند و هم سرمای مطبوع تری داشته باشند. در واقع کولرهای گازی اینورتر از نظر کارکرد کمپرسور، عملکرد بهتری دارند. کمپرسورهای کولرهای گازی غیراینورتر پس از اینکه دمای محیط را خنک می کند، خاموش شده و دوباره پس از اینکه هوای اتاق حدود 0.5 درجه گرم شود، مجدد روشن شده و سرما می دهد، این عملکرد باعث می شود موتور دستگاه در بازه های کوتاه مدت خاموش و روشن شود و همین خاموش و روشن شدن های مکرر باعث می شود آمپرکشی لحظه ی استارت بارها تکرار شود و مصرف برق دستگاه افزایش یابد. اما در کولرهای گازی اینورتر، کمپرسور دورمتغیر و یا همان اینورتر با توجه به اختلاف دمایی با هوای محیط با دور معینی کار می کند و پس از اینکه هوای اتاق خنک شد، دور کمپرسور پایین می آید و دستگاه با روند آرام تری سرمادهی خواهد داشت، البته گاهی با توجه به استاندارد دمای تعیین شده ممکن است کمپرسور کولرگازی اینورتر نیز خاموش شود، اما دفعات خاموشی موتور کولرگازی اینورتر بسیار کمتر است. با توجه به دور متغیر دستگاه، میزان مصرف انرژی نیز مدیریت شده و هزینه ی مصرف برق کولرگازی کاهش می یابد.
انواع کمپرسور کولر گازی
به طور کلی کمپرسور کولر گازی به سه نوع مختلف تقسیم می شوند و هر کدام از این کمپرسورها ویژگی‌های خاص خود را داشته و قیمت و نحوه تعمیر آن ها نیز متفاوت است. بسیاری از برندهای مطرح تنها از یک نوع کمپرسور برای ساخت کولرگازی استفاده می کنند، برخی از برندها نیز، انواع کمپرسور کولر گازی را مورد استفاده قرار می دهند و قیمت های مختلفی بر روی آن می گذارند. سه مدل کمپرسور کولرگازی عبارتند از:
- کمپرسور پیستونی
- کمپرسور روتاری (دوار)
- کمپرسور مارپیچی (اسکرال)
مشاهده بهترین برندهای کولر گازی
کمپرسور پیستونی
کمپرسورهای پیستونی، از قدیمی ترین انواع کمپرسورهای کولرگازی هستند. این نوع کمپرسورها در یخچال و سیستم های تهویه ی مطبوع به صورت گسترده ای استفاده می شوند. محدوده ی ظرفیت این نوع از کمپرسورها بین 12000 تا 36000 BTU بر ساعت است. کمپرسورهای پیستونی معمولاً بیشتر در مناطق گرم و شرجی مانند مناطق حارّه ای جنوب کشور رواج دارند، دلیل این امر قابلیت بالای تحمل فشار و کمتر آسیب دیدن آن ها است. این نوع از کمپرسورها نسبت به انواع دیگر، سر و صدای بیشتری تولید می کنند. البته در صورت نصب در موتورخانه یا فضاهای بیرونی مانند پشت بام، این سر و صدا به داخل ساختمان منتقل نمی شود. با توجه به ساختار ساده ی این کمپرسورها تعمیر قطعات آسیب دیده به آسانی امکان پذیر است. کمپرسورهای پیستونی تقریباً با بیشتر گازهای مبرد سازگاری دارند.
مزایای کمپرسور پیستونی کولرگازی
- قیمت مناسب آن نسبت به سایر موتورهای کولر گازی
- توانایی تحمل دمای بالا، به همین دلیل از این نوع کمپرسور در مناطق گرم استفاده می شود.
- کاربرد وسیع آنها در انواع صنایع
- این نوع کمپرسور کولر گازی، با انواع گازهای مبرد سازگاری دارد.
- وجود تعداد زیاد تکنسین دردسترس جهت تعمیرات
معایب کمپرسور پیستونی کولر گازی
- صدای زیاد آن: به صورت کلی، کولر گازی که کمپرسور پیستونی داشته باشد صدای زیادی تولید می کند، که البته انجام سرویس کولرگازی به صورت دوره ای، از صدای آن می کاهد.
- مصرف بالا ی آن نیز از دیگر معایب موتور پیستونی کولر است.
- دارای راندمان و انرژی پایین تر نسبت به سایر موتورها است.
کمپرسور روتاری
یکی دیگر از کمپرسور های که در سیستم های تبرید و تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می گیرد، کمپرسور های روتاری هم در بازار و صنعت موجود می باشند، که از تیغه هایی تشکیل شده است که با گردش 360 درجه ای عمل مکش و فشرده سازی گازمبرد را انجام داده و گاز مبرد به داخل کمپرسور وارد شده و به سمت لوله دهش و خروجی حرکت می کند. کمپرسور روتاری به نسبت کمپرسور های سیلندر پیستونی و رفت و برگشتی مصرف انرژی و برق کمتری داشته و راندمان بالاتری را نیز دارا می باشند و همچنین دارای میزان سر و صدا و لرزش کمتری نسبت به سایر کمپرسورها هستند. در کشور ایران از این دسته از کمپرسورها بیشتر در مناطق شمالی و شمال غرب کشور و عمدتا مناطقی که دارای فشار هوای بالاتری هستند مورد استفاده قرار می گیرد. این کمپرسور از دو محفظه ساخته شده است، که در یک محفظه گاز مکش می شود، در محفظه دوم با وجود یک سیلندر و یک پیستون متحرک عملیات فشرده سازی صورت می گیرد. کمپرسور روتاری به کمپرسور دورانی یا کمپرسور پیچ دوار نیز معروف می باشد. این کمپرسور با گاز های مبرد R22، R134a و R410A سازگار اند و می توانیم بر اساس سرعت دوران و تعداد سیلندر و ظرفیت برودتی آن ها را تقسیم بندی کنیم. کمپرسور روتاری در انواع یخچال و فریزر های صنعتی، انواع سیستم های سرمایشی و تهویه مطبوع خانگی، کمپرسور باد و پمپ گرما برای ظرفیت های پایین بین 5 تا 10 تن مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله معتبر ترین برند های تولید کننده کمپرسور روتاری موجود در بازار ایران که عمدتا در سیستم های تهویه مطبوع، سرمایشی و گرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد و تحت عنوان کمپرسور کولر گازی شناخته می شود، می توان به برندهایی همچون کمپرسور روتاری پاناسونیک، کمپرسور روتاری سامسونگ، کمپرسور روتاری ال جی، کمپرسور روتاری میتسوبیشی، کمپرسور روتاری هایلی اشاره کرد که در ظرفیت های مختلف بین 7000 تا 30000 بی تیو بر ساعت موجود می باشد.
نحوه عملکرد کمپرسور روتاری
همان طور که گفتیم کمپرسور روتاری از دو محفظه تشکیل شده است که عملیات مکش، فشرده سازی و تخلیه را انجام می دهد. این سه عملکرد شامل مراحل زیر می شود:
- مرحله اول: ابتدا گاز در محفظه مکیده می شود و سپس با چرخش دورانی پیستون، درون محفظه سیلندر شیر ورودی باز می شود و گاز در فضای خالی ایجاد شده بین پره ها قرار می گیرد.
- مرحله دوم: شیر ورودی بسته می شود و با چرخش پره ها دما و فشار گاز موجود افزایش می یابد. و عملیات فشرده سازی انجام می شود.
- مرحله سوم: زمانی که عملیات فشره سازی به اتمام رسید شیر تخلیه باز می شود و گاز با فشار و دمای بالا به بیرون هدایت می شود. لازم به ذکر است که چرخش پیستون 360 درجه می باشد و زمانی که چرخش 360 درجه به اتمام رسید مجدد به مرحله اول بر می گردند.
مزایای کمپرسور روتاری کولرگازی
- ابعاد و اندازه کوچکتر نسبت به کمپرسور پیستونی و اسکرال
- ظرفیت پایین تر نسبت به وزن
- ایجاد سر و صدای کمتر و همچنین لرزش پایین
- بازدهی بالاتر نسبت به کمپرسور پیستونی
- ورود حجم کمی از گرد و غبار به کمپرسور، باعث ایجاد مشکل در آن می شود. بنابراین کمپرسور روتاری برای مناطقی که دارای گرد و غبار می باشند، توصیه نمی کنیم.
معایب کمپرسور روتاری کولرگازی
- به دلیل نوع ساختار این مدل از کمپرسور حداکثر ظرفیت توان برودتی آن 18 کیلووات می باشد.
- به دلیل تنوع در قطعات موجود، از قابلیت اطمینان پایین تری برخوردار می باشد.
- به دلیل وجود کلیرانس و مقاومت شیر تخلیه از بازدهی انرژی پایین تری برخوردار می باشد.
کمپرسور اسکرال
کمپرسور اسکرال یکی از متداولترین انواع کمپرسور در سیکل تبرید تراکمی در سیستم های تهویه مطبوع به شمار می آید. هر سیکل تبرید شامل چهار عضو اصلی کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور می باشد. کمپرسور قلب دستگاه تهویه مطبوع به شمار می رود. هم از لحاظ کارایی و هم از لحاظ قیمت محصول ، کمپرسور بیشترین تاثیر را در دستگاه تهویه مطبوع دارد. این قطعه در بسیار از سیستم های تهویه مطبوع جهت ایجاد سیکل تبرید و نهایتا ایجاد سرمایش مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه از کمپرسورهای مختلف در دستگاه های تهویه مطبوع استفاده می شود و یکی از پرکاربرد ترین آن ها کمپرسور اسکرال می باشد. کمپرسور اسکرال به وفور در ساخت دستگاه های چیلر، داکت اسپیلیت، مینی چیلر، روفتاپ و… مورد استفاده قرار می گیرد. این قطعه از نوع کمپرسورهای جابه جایی مثبت است. کمپرسور اسکرال دارای دو قطعه به شکل مارپیچ حلزونی می باشد. یکی از این قطعات ثابت و دیگری متحرک است. (قطعه ثابت معمولا به بدنه کمپرسور فیکس شده است). قطعه متحرک حول میل لنگ درونی کمپرسور شروع به دوران می کند و با دوران قطعه متحرک سیال گازی شکل بین دو قطعه متراکم می شود. سیال گازی شکل از شیر ورودی که در کمپرسور تعبیه شده است وارد شده و پس از گیر افتادن بین دو مارپیچ حلزونی فشرده می شود. در این مرحله فشار مبرد بسیار بالاتر از زمان ورود آن به کمپرسور می شود و جهت خروج به سمت شیر تخلیه کمپرسور هدایت می شود.
ساختار کمپرسور اسکرال چگونه است ؟
- کمپرسورهای اسکرال کاملا بسته و یا اصطلاحا هرمتیک (Hermetic) هستند. تمام تجهیزات کمپرسور داخل یک پوسته سیلندری جوش داده شده محبوس هستند و از این رو این کمپرسورها قابل تعمیر شدن نیستند و در صورت خرابی باید تعویض گردند.
- عمده کمپرسورهایی که در سیستم های تهویه مطبوع و سیکل تبرید تراکمی مورد استفاده قرار می گیرند، کمپرسورهای اسکرال عمودی شکل هستند که قطعات متحرک کمپرسور معمولا در قسمت بالای کمپرسور و در بالای موتور شفت قرار می گیرد.
مزایا کمپرسور اسکرال کولر گازی
- دارای عمر بالاتر
- دارای صدا و لرزش کمتر نسبت به سایر کمپرسورها، به خصوص نوع پیستونی آن است.
- مصرف کمتر و بهینه انرژی (حدود 25 تا 30 درصد کمتر از کمپرسور پیستونی)
- ابعاد کوچکتری دارد و فضای کمتری را اشغال می‌کند.
معایب کمپرسور اسکرال کولرگازی
- قیمت بالا آن نسبت یه سایر مدل ها
- نصب تنها روی کولر گازی با ظرفیت بالا
- آسیب پذیری آن در صورت عدم سرویس و روغن کاری بیشتر است.
